Gwinllan I'm Gofal

Ennill gwlad a cholli iaith

Peth cyffredin yn ystod y degawdau dwaethaf yw gweld y genhedlaeth ifanc yn dod yn bwysig fel y mae etholiad cyfredinol yn nesau. Fel arfer, does wahaniaeth gan y pleidiau gwleidyddol gyflwyno toriadau sy'n diswyddo athrawon, neu dlodi cyfleusterau hamdden i'r gymuned ac yn sicrhau fod myfyrwyr unai ar eu cythlwng neu'n ddyledwyr i'r banciau am dalp go helaeth o'u bywydau. Ond pan ddel yr etholiad, fe'n hatgoffir mai'r ifanc yw "dyfodol ein gwlad".

Pam? Pleidleisiau. Mae sawl arolwg barn yn ddiweddar wedi ein hatgoffa mai canran isel iawn o bobol ifanc sydd mewn gwirionedd yn defnydio eu pleidlais o gwbwl ac mae'r gwleidyddion yn awyddus i enill eu cefnogaeth. Peidied neb a chael ei dwyllo! Gem fudr felly yw gwleidyddiaeth! Nod y gwleidydd a'i blaid wleidyddol yw enill grym ac i wneud hyny rhaid sicrhau fod eu polisiau'n adlewyrchu barn y mwyafrif. I leiafrif fel y Cymry, mae hyn yn ein hatgoffa eto mai ychydig o enillion y gellid ei ddisgwyl drwy'r broses wleidyddol.

Gwelir yr ysfa am rym yn glir yn ymdrechion "Plaid Cymru - the Party of Wales" mewn etholaethau megis Ceredigion a Dyffryn Clwyd. A'n gwaredo rhag cynwys geiriau hyll fel 'national' neu 'nationalist' yn ein maniffesto a'n pamffledi! Mae'r ystadegau'n dangos yn amlwg mai drwy sicrhau pleidleisiau'r mewnfudwyr yn unig y gellir enill y seddau hyn, gan fod canran y Cymry wedi lleihau mor enbyd! Yr ateb naturiol felly i arweinwyr lleol y blaid yw cyflawni puteindra gwleidyddol a hyny yn gwbwl ddigywilydd - sef bradychu'r Cymru a Chymru, gan geisio argyhoeddi mewnfudwyr nad yw'r Gymraeg bellach yn fater o bwys. Pennawd pamffled a ddaeth drwy'r blwch post yn ddiweddar oedd "Not born in Wales? Not Welsh speaking? Not a problem!" Un o bamffledi "Plaid Cymru. The party for Wales"!

Gobeithio nad yw Saunders ac eraill o'r tadau yn gweld yr hyn a wna eu llinach anystywallt er mwyn enill grym! Ond dyna ni, mae geiriau fel "Saunders" hyd yn oed wedi troi'n air budur i'r rhyng-genedlaetholwyr newydd!

Pan ddwrdir pobol ifanc y dyddiau hyn am beidio ac ymarfer eu "hawl democrataidd" byddaf yn meddwl mai nhw - y bobol ifanc - sy'n iawn. Ac yn yr etholiad nesaf mi fydd yn well gen i hepgor fy "hawl democrataidd" ac arddel fy hawl fel Cymro i wrthod dewis lliw tei fy ngormeswr.

"Ie, dros Gymru?" "Senedd i Gymru yw'r unig ateb?" Mater arall yw hyny.

Morris P Morris

Hawlfraint: (1997 - 2002) Cyfrifiaduron Sycharth. Hawlfraint y cerddi: y beirdd.
Cedwir pob hawl. Uwchlwythwch cerddi rydych yn berchen yr hawlfraint arnynt yn unig.
Caniateir islwytho'r testun uchod i un cyfrifiadur yn unig. Caniateir gwneud un copi caled ar gyfer eich defnydd chi yn unig. Ni chaniateir gwerthu na ffeirio na benthyg unrhyw ran o'r testun na'i drosglwyddo mewn unrhyw fodd i unrhyw berson neu bersonau arall heb ganiatad ysgrifenedig y cyhoeddwr yn gyntaf. Erlynir y diawled diegwyddor sy'n torri'r amodau hyn mewn llys barn.